Jak nie zgubić się w lesie podczas wyprawy na grzyby? Praktyczne porady dla grzybiarzy

Przygotowanie to podstawa

Zanim wybierzesz się na grzybobranie, dobrze się przygotuj. To nie tylko kwestia ubioru, ale również wiedzy o terenie, w którym się znajdziesz.

• Mapa i kompas – Nawet jeśli planujesz krótką wyprawę, warto zabrać ze sobą mapę okolicy i kompas. W dzisiejszych czasach wiele osób polega na telefonach, ale te mogą szybko się rozładować lub stracić zasięg. Tradycyjne narzędzia, takie jak kompas i mapa, są niezawodne. Na stronie: https://www.bdl.lasy.gov.pl/portal/mapy znajdziesz mapy wszystkich obszarów leśnych w Polsce. Znajdź obszar który Cię interesuje i wydrukuj sobie zrzut ekranu z oznaczonymi numerami oddziałów leśnych.
• GPS i aplikacje mobilne – Jeśli masz smartfona, zainstaluj aplikację GPS lub mapę offline, która będzie działać bez dostępu do Internetu. Aplikacje takie jak Mapy.cz lub Locus Map to doskonałe narzędzia do nawigacji w lesie. Ja używam appki MAPY.CZ, która pozwala na pobranie map do pamięci telefonu, na rejestrowanie trasy, którą przeszedłem oraz na wyznaczenie drogi powrotnej po przebytym, zapisanym śladzie lub najkrótszą drogą.
• Ubiór – Ubierz się odpowiednio do warunków pogodowych i załóż wygodne buty. Kurtka w jaskrawym kolorze może pomóc innym cię zauważyć, jeśli zgubisz drogę.

Zachowanie w lesie

Podczas grzybobrania warto zachować kilka prostych zasad, które mogą ułatwić orientację i pomóc w przypadku zagubienia.

• Zanim wyruszysz wyznacz mniej więcej trasę lub kierunki w których będziesz zmierzał – odczytaj z mapy kilka lub kilkanaście punktów orientacyjnych. Zaplanuj kolejność w jakiej je osiągniesz. W terenie zmierzaj do kolejnych punktów orientacyjnych.
• Regularne sprawdzanie pozycji – Co pewien czas sprawdzaj, gdzie się znajdujesz. Możesz to robić za pomocą appki w telefonie lub po prostu zapamiętując charakterystyczne punkty na swojej trasie.
• Zostawiaj ślady – Jeśli wędrujesz w gęstym lesie, zostawiaj za sobą drobne ślady, np. małe kamienie (co jakiś czas ułóż kamień na kamieniu, żadne leśne stworzenie tego nie zrobi) lub gałęzie (zdarza mi się przy dużej zmianie kierunku albo na wyraźnym skrzyżowaniu ścieżek ułożyć z patyków na ziemi strzałkę w którą stronę poszedłem). Mogą pomóc w znalezieniu drogi powrotnej, jeśli stracisz orientację. Nie jesteśmy leśnymi istotami, nawet gdy tego nie chcemy zostawiamy mnóstwo śladów, wystarczy obejrzeć się za siebie. Połamane gałązki, rozgrzebane liście, ślady butów w błocie, odwrócone kamyki. To wszystko dość łatwo zaprowadzi nas do ostatniego rozpoznawanego przez nas punktu orientacyjnego.
• Kontroluj czas – W spokojnym marszu po płaskim poruszamy się około 4 kilometry na godzinę, jeden kilometr na 15 minut, trochę więcej niż 50 metrów na minutę. Im mniej znany Ci teren tym częściej zaglądaj na zegarek. Przy każdym sprawdzeniu czasu szukaj i zapamiętuj punkt orientacyjny. Gdy się zgubisz, policz ile minut temu pamiętasz ostatni punkt orientacyjny i zawróć po swoich śladach do niego. Odliczaj z powrotem czas lub kroki. (Dwa spokojne kroki to jeden metr). Ja korzystam z zegarka sportowego, który ustawiam tak by „pikał” co 15 minut. Możesz to samo ustawić w telefonie w appce zegara (budzika)
• Wspólne grzybobranie – Jeśli to możliwe, nie wybieraj się do lasu sam. Grzybobranie w grupie lub przynajmniej w duecie znacząco zmniejsza ryzyko zgubienia się. W razie potrzeby można też szybko zorganizować poszukiwania.

Organizacja lasu (oddziały leśne)

Słupki znajdują się w południowo zachodnich narożnikach oddziału. Ten róg słupka na którym stykają się boki z dwoma najniższymi numerami zawsze wskazuje północ (Ten na którym stykają się boki z dwoma najwyższymi numerami południe).

Informacja o kierunku będzie dla Ciebie istotna tylko wtedy, gdy zanim ruszyłeś zapoznałeś się z mapą terenu i wiesz po której stronie lasu (północnej, południowej, zachodniej czy wschodniej) zostawiłeś samochód (autokar, kolegów) lub kojarzysz konkretne punkty orientacyjne wokół obszaru na którym się poruszasz. (inne parkingi, jezioro, miasto w oddali, góry lub wzniesienia itp. )

Co robić, gdy się zgubisz?

Mimo wszystkich środków ostrożności może się zdarzyć, że stracisz orientację. Oto kilka kroków, które warto podjąć w takiej sytuacji:

• Zachowaj spokój – Najważniejsze to nie panikować. W wielu przypadkach zgubienie się w lesie nie oznacza dużego zagrożenia, o ile postępuje się rozsądnie.
• Zatrzymaj się i przemyśl sytuację – Nie biegaj w panice po lesie. Stań w miejscu, spróbuj zlokalizować ostatnie punkty orientacyjne, przypomnij sobie trasę, którą szedłeś. Rozejrzyj sie dookoła poszukaj własnych śladów. Wytęż słuch, może usłyszysz ruchliwą drogę, odgłos miasta, dzwon w kościele, innych grzybiarzy itp.
• Użyj gwizdka lub telefonu – Jeśli masz przy sobie gwizdek, użyj go, by zwrócić uwagę innych. W lasach dźwięk gwizdka niesie się daleko natomiast wołania raczej nie słychać. Zadzwoń też po pomoc, jeśli masz zasięg w telefonie.
• Zostań na miejscu – Jeśli czujesz, że nie dasz rady samodzielnie się odnaleźć, najlepszą strategią jest pozostanie w jednym miejscu. Ułatwi to służbom ratunkowym lub bliskim odnalezienie cię.

Dodatkowe wskazówki

• Noszenie latarki – Warto mieć przy sobie małą latarkę, nawet jeśli planujesz krótki spacer. Gdy zapadnie zmrok, łatwo stracić orientację w terenie.
• Woda i jedzenie – Zabierz ze sobą przynajmniej małą butelkę wody i coś do jedzenia. W przypadku zagubienia się będą to cenne zasoby, które pomogą przetrwać do czasu odnalezienia.